دولت دین | اندیشکده مرصاد
1.52K subscribers
1.22K photos
201 videos
20 files
1.52K links


خبر و تحلیل از «نهاد دین در جهان اسلام». نهادی که می باید به جایگاه راستین خویش، یعنی رهبری جوامع باز گردد.

هیئت تحریر: میز «نهادها»ی اندیشکده حوزوی مرصاد
https://tttttt.me/mersadcss

ارتباط با مدیر: @dolatdin
Download Telegram
✍️ صبح دوشنبه، محمد عثمان الخُشت، رئیس #دانشگاه_قاهره، در چهارمین دوره اردوی رهبران آینده مصر، دوباره به بحث دینی داغ و دامنه‌دار این سال‌های مصر پرداخت؛ «تجدید الخطاب الدینی» (نوگرایی گفتمان دینی).

🔹رئیس جمهور، عبدالفتاح #السیسی نیز ماه گذشته در جمع شرکت‌کنندگان «همایش بین‌المللی دارالافتاهای جهان»، محور سخنرانی خود را تصحیح خطاب دینی قرار داد.

🔹اما ماجرای این تجدید و تطویر و تصحیح خطاب دینی چیست؟

🔹#سیسی از همان مراسم تحلیف خود در ۲۰۱۴، کلیدواژه #تجدید_خطاب_دینی را مطرح کرد و خواستار خوانشی تازه و معاصر از دین شد و از آن زمان این پروژه اصلاح دینی خود را به جد دنبال کرده است.

🔹این پروژه از سال ۲۰۱۷ و با تعیین #الخشت به ریاست #دانشگاه_قاهره (که در برابر الازهر دوقطبی فکری مصر را شکل می‌دهد) برگزید. چندی نگذشت که کتاب تازه الخشت با عنوان «نحو تأسيس عصر ديني جديد» در همان سال به چاپ رسید و از آن زمان این استاد فلسفه به مهم‌ترین رسانه علمی پروژه سیسی تبدیل شد.

🔹در ژانویه ۲۰۲۰ هیئت کبار العلماء #الازهر همایشی بین‌المللی با عنوان «تجديد الفكر الإسلامي» برگزار کرد و #احمد_الطیب و الخشت برای سخنرانی در این موضوع در کنار یکدیگر نشستند. الخشت در این جلسه از «عصر دینی جدیدی» سخن گفت که با «عبور از تراث»، به جای «احیای علوم دینی» به سراغ «توسعه علوم دینی» می‌رود، عصر دینی جدیدی که «ممکن نیست منشأ آن نهادهای دینی کلاسیک باشد». در مقابل احمد الطیب در مقام پاسخ به سخنرانی طوفانی الخشت برآمد و جلسه عملا به مناظره این دو انجامید و پس از آن گفتگوهای بسیاری را در جامعه علمی و دینی #مصر پیرامون این موضوع شکل داد.

🔹این موضوع بار دیگر در ماه مه گذشته با موضع‌گیری متفاوت احمد الطیب، ابعاد تازه‌ای پیدا کرد؛ در حالی که شیخ الازهر پیش از آن ماجرای تجدید خطاب دینی را «فتنه‌ای سیاسی و نه مسأله‌ای تراثی» می‌خواند و بارها در موضوعات دینی این‌چنینی با سیسی درگیر شده بود، در چندین برنامه ماه رمضان خود به این موضوع پرداخت و آن را لازمه بقا و حیات اسلام دانسته و خود را از «علمای تجدید» و «جنگاوران عرصه اجتهاد» به شمار آورد. وی «تقدیس تراث فقهی و مساوی دانستن آنها با شریعت اسلامی» را از مشکلات امروز مسلمانان خواند که به «جمود فقه اسلامی» انجامیده است، هر چند خود و الازهر را از این جمود برکنار شمرد.

🔹موضوع تجدید خطاب دینی در مصر بسیار دامنه‌دارتر از این چند خط بوده است و چنانکه دست کم آمار گوگل ترندز نشان می‌دهد سیسی به خوبی توانسته گفتمان #تجدید_دین را که پیش از او چندان در مصر خبرساز نبوده، به موضوعی داغ در تمامی این سال‌ها تبدیل کند. شاید همین واقعیت شیخ الازهر را از ادبیات سلبی پیشین خود به داعیه‌دار همیشگی تجدید دین کشانده است. ظاهرا احمد الطیب چنین پنداشته که ماندن در جبهه مخالفت با نوگرایی، در این دوقطبی تنها از او شخصیتی متحجر و واپسگرا می‌سازد. از این رو گرچه سخن از تجدید می‌زند، همچنان در دل آن همان گفتمان #وسطیه پیشین خود را تبلیغ می‌کند.

🔹این روزها برای احمد الطیب همچون روزهای آغازین حکومت سیسی نیست که غالبا چهره پیروز نزاع با دولت بود؛ روزهایی که سیسی -همانطور که به زبان می‌آورد- واقعا از دست او خسته شده بود. روزهایی که احمد الطیب به راحتی از کشتارهای #رابعه تبری جست، مقابل فشار سیسی برای منع #طلاق_شفوی ایستاد، و نپذیرفت قریب صد استاد الازهری با تمایلات اخوانی را اخراج کند. اما شیخ الازهر با تثبیت قدرت سیسی، روز به روز سنگرهای تازه‌ای را از دست داده است، که آخرین آنها دستور سیسی برای تعیین مستقل #مفتی_اعظم مصر بود.


@dolatedin
روزنامه سوزوجو، از ارگان های مطبوعاتی جناح مخالف دولت در در شماره امروز خود مدعی شد، علی ارباش، رئیس اداره دیانت ترکیه که چندی است با اظهارات خود توجه ها را در میدان سیاست به خود جلب کرده است تصمیم دارد تا خود را برای دوره پس از اردوغان به عنوان کاندید ریاست جمهوری مطرح کند.
بر اساس این ادعا دلیل رفتارهای اخیر ارباش که با اظهارات ضدسکولار تلاش دارد تا توجه طبقه دیندار و محافظه کار را به خد جلب کند تصمیم او برای آینده سیاسی خود است.
🔻شورای علمای شیعه افغانستان: کابینه غیرفراگیر طالبان غیرعادلانه و به ضرر صلاح کشور است
🔹شب گذشته #شورای_علمای_شیعه_افغانستان با صدور بیانیه‌ای نسبت به اعلام کابینه رسمی دولت #طالبان موضع‌گیری کرد.

🔹در بخشی از این بیانیه که با یادآوری آیه مبارکه (و اوفوا بالعهد ان العهد کان مسئولا) [اسرا، ۳۴] آغاز می‌شود، آمده: «شورای علمای شیعه افغانستان کابینه غیرفراگیر اعلام شده از سوی تحریک اسلامی طالبان را به صلاح و منفعت کشور ندانسته، غیرعادلانه تلقی می‌نماید که موجب بروز مشکلاتی برای جامعه و کشور خواهد شد».

🔹گفتنی است در روز سه‌شنبه و درست پیش از اعلام کابینه، شورای علمای شیعه #افغانستان سومین نشست مشورتی خود را پس از تحولات اخیر برگزار و در قطعنامه‌ای خواستار تسریع تشکیل حکومتی همه‌شمول و درج #مذهب_جعفری و قانون احوال شخصیه اهل تشیع در قانون اساسی شده بود.

🔹در همان روز طالبان درحالی‌که پیش از این تشکیل دولتی فراگیر و همه‌شمول را وعده داده بود، اسامی وزیران کابینه دولت جدید را که همگی از جریان طالبان و اکثریت از قوم پشتون هستند را اعلام کرد.

@dolatedin
🔻اولیویه روآ در میانه قدرت گرفتن طالبان همچنان از «شکست اسلام سیاسی» سخن می‌گوید
✍️ الیویه روآ (Olivier Roy) استاد نظریه‌های اجتماعی و سیاسی در دانشگاه اروپایی فلورانس ایتالیاست. تخصص او در پیوند دادن دین و سیاست و همچنین مباحث مربوط به اسلام سیاسی و تأثیرات آن بر جوامع اروپایی و اسلامی از او چهره‌ای برجسته در میان متخصصان جنبش‌های جدید اسلامی ساخته است. این اسلام‌شناس فرانسوی که به نظریه «شکست اسلام سیاسی» شناخته می‌شود، باور دارد که اسلام سیاسی نه تنها زاده مدرنیسم است، بلکه هیچ راهی جز پذیرش منطق آن ندارد.

🔹الیویه روآ، این روزها با تحولات اخیر #افغانستان، به شدت محل رجوع بسیاری از مجامع علمی و رسانه‌ای قرار گرفته است. بی‌شک مهم‌ترین سؤال پیش روی این داعیه‌دار #شکست_اسلام_سیاسی آن است که چرا شاهد رویش دوباره #اسلام‌گرایی در افغانستان هستیم.

🔹روآ چند روز پیش در گفتگویی با بی بی سی عربی، به مناسبت بیستمین سالگرد ۱۱ سپتامبر و قدرت گرفتن دوباره طالبان، به تازه‌ترین دیدگاه‌های خود پیرامون جنبش‌های اسلامی و آینده پیوند اسلام و سیاست پرداخت.

🔹او در این مصاحبه همچنان تأکید می‌کند که اسلام سیاسی به عنوان پروژه‌ای برای اداره کردن کشور و برقراری حکومت اسلامی شکست خورده است و ما شاهد جایگزینی برای پروژه اسلام سیاسی هستیم و آن عبارت است از نوعی اصول‌گرایی جدید و اسلام‌گرایی فرهنگی در جوامع بدون الگوی سیاسی.

🔹در این الگوی جدید حکومت‌های استبدادی عربی به عنوان جایگزینی برای اسلام سیاسی مجری اسلام‌گرایی می‌شوند. وی معتقد است که ما پس از دوره اسلام سیاسی در دهه 1990، الان به دوره #پساسلفیت منتقل شده‌ایم؛ از نگاه او الگوی سلفیت در حال کشیدن نفس‌های آخرش است و ما شاهد نوعی تنوع و تسامح در میدان دینداری هستیم.

🔻متن این مصاحبه را با کمی تلخیص در ادامه تقدیم می‌کنیم:

🔸بی بی سی عربی: شما از مهمترین نظریه‌پردازان بی‌اثر بودن نظریه #جنگ_تمدن‌ها هستید، آیا هنوز بر این موضع خودتان بعد از گذشت 20 سال از حوادث 11 سپتامبر پابرجا هستید؟

🔹الیویه روآ: بله، بنده معتقد هستم نظریه‌هایی که بعد از حوادث 11 سپتامبر درباره جنگ تمدن‌ها شکل گرفت درست نبود. زمانی که حمله‌های 11 سپتامبر رخ داد صداهایی بلند می‌گفت: «مسلمانان ارزش‌های ما را به چالش می‌کشند». منظور از این ارزش‌ها، ارزش‌هایی مانند دموکراسی، حقوق هم‌جنس‌گراها، فمینیسم و... بود. اما ما بعد از 16 سال از این قضیه شاهد بودیم که آمریکایی‌ها دونالد ترامپ را به ریاست‌جمهوری انتخاب کردند، کسی که برنامه‌هایش عبارت بود از مخالفت با فمینیسم و همجنس‌گرایی و مخالفت با حقوق اقلیات. پس مسئله دیگر مسئله ارزش‌های غربی نیست که بخواهد جایگاهش را در جهان سنتی حفظ کند. مثلا اگر به آمریکا دقت کنید در آنجا جنگ تمدن‌ها نیست بلکه جنگ فرهنگ‌ها و ارزش‌ها است؛ زیرا در آمریکا از دهه 1970 به بعد یك جبهه مسیحی ملی‌گرا به وجود آمد که مخالف با هم‌جنس‌گرایی و اقلیات و مهاجران بود و در نقطه مقابل آن نیز یک جبهه لیبرال.

🔸بی بی سی عربی: شما در آثار خود از شکست پروژه اسلام سیاسی سخن گفته‌اید اما می‌بینیم که امروز طالبان دوباره به قدرت بازگشته‌اند، آیا هنوز هم بر نظرتان پابرجا هستید؟

🔹الیویه روآ: البته، #اسلام_سیاسی به عنوان پروژه‌ای برای مدیریت قدرت و جامعه از طریق یک دولت اسلامی شکست خورد. برای مثال شما اگر به #اخوان المسلمین در مصر بنگرید که به علت قلع و قمع آنها و یا از دست دادن پایگاه مردمی خود در مصر شکست خوردند و یا در تونس نیز نتوانستند مخالفان را جذب کنند و مجبور شدند که در بازی دموکراسی وارد شوند. باید در نظر داشت که به موازات شکست پروژه اسلام سیاسی، نوع دیگری از اصول‌گرایی دینی و فرهنگی ظهور کرد که دیگر رنگ و بوی سیاست به خود ندارد و نوعی بازسازی اسلام‌گرایی توسط استبدادهای عربی است.

🔹اگر به دهه 1990 نگاه کنید می‌بینید که این اسلام‌گرایان بودند که مجری حسبه (هیئت‌های امر به معروف و نهی از منکر) بودند و به مجازات هم‌جنس‌گرایان می‌پرداختند، اما الان این کار را چه کسانی انجام می‌دهند؟ دادگاه‌هایی که زیر نظر دولت‌ها است.
نظریه من این است که ما پس از پروژه اسلام سیاسی در دهه 1990 به یک دوره‌ای منتقل شده‌ایم که می‌توان آن را دوره پساسلفیت نامید. زیرا الگوی سلفیه نفس‌های آخرش را می‌کشد و ما الان شاهد تنوع در میدان دینداری هستیم. در دهه 1990 مسلمان خوب فقط مسلمان سلفی بود اما الان ما شاهد بازگشت صوفیه در مصر و مغرب و حتی ترکیه هستیم. در مغرب کسانی را می‌بینیم که در علنی کردن روزه‌خواری در ماه رمضان تردیدی به خود راه نمی‌دهند.

🔹جنبش‌های #بهار_عربی ایده دستیابی به شهروندی غیرمشروط به وابستگی دینی را مطرح کردند. ما در حال حاضر نسلی داریم که نسبت به نسل‌های قبلی مدارای بیشتر و سختگیری کمتری نسبت به مسائل هویتی دارد. تنها مشکل پیدا کردن یک مدل سیاسی مناسب است.

(ادامه دارد)

@dolatedin
🔹بعد از بهار عربی آرزوی دموکراسی در کشورهای عربی شکست خورد ولی فرهنگ سیاسی در میان جوانان تغییر پیدا کرد و بیشتر اهل مدارا شد.

🔸بی بی سی عربی: شما از کدام #تساهل و تسامح و مدارا سخن می‌گویید در حالی که هنوز به عنوان مثال تنش‌های سیاسی و هویتی واضحی بین شیعه و اهل سنت ملاحظه می‌شود؟

🔹الیویه روآ: مشکل این است که این اختلافات دینی برخاسته از استراتژی‌های دولت‌هایی است که خواهان نفوذ منطقه‌ای هستند و سعی می‌کنند تا از مسائل مذهبی و اقلیمی سوء استفاده کنند. معتقدم که راه حل این قضیه این است که نهاد دین مستقل شود، به این معنی که رهبران دینی بدون دخالت و نظارت دولت‌ها با هم در ارتباط باشند، برای همین است که دیدار #پاپ با آیت الله #سیستانی در #عراق خیلی مهم بود، زیرا او با شخصیت‌های دینی ملاقات کرد و فقط در مورد مسائل دینی صحبت کردند. این مسئله تاثیرات مثبتی داشت. قبل از این دیدار نیز پاپ با شیخ #الازهر، #احمد_الطیب، دیدار کرده بود. نتایج این دیدارها در کوتاه مدت ظاهر نخواهد شد، ولی به تدریج آشکار می‌شود.

🔸بی بی سی عربی: بعد از حوادث 11 سپتامبر این اندیشه رواج یافت که این حوادث از نشانه‌های قیامت است و همچنین گفتمان‌های آخرالزمانی توسط گروه‌هایی مانند #داعش دوباره سر برآوردند، شما معتقد هستید که سکولاریسم و جهانی شدن سهم بزرگی در شعله‌ور شدن گفتمان‌های آخرالزمانی برای برخی از دین‌داران داشته است، چطور این مسئله امکان دارد؟

🔹الیویه روآ: تفکری در میان گروه‌های دینی وجود دارد که جهان در حال نزدیک شدن به پایان خودش است و سکولاریسم نیز دلیلی است برای نزدیک شدن زمان #آخرالزمان و قیامت. شما این گفتمان را در میان سلفی‌ها و کاتولیک‌های اصولگرا ملاحظه می‌کنید، مخصوصا انجیلی‌هایی که به صورت جدی معتقد به بازگشت دوباره حضرت عیسی (ع) و آخر الزمان هستند. این تفکر در میان گروه‌های افراطی وجود دارد که ما دیگر قادر به اصلاح این جهان نیستیم و این به معنی پایان مدینه فاضله برای دین‌داران است. افراط‌گراها در اعماق وجودشان از این قضیه مطلع هستند که دولت اسلامی [داعش] نمی‌تواند حکومت کند ولی با این وجود به دنبال شهادت هستند زیرا از پیروزی ناامید هستند. ما این قضیه را در میان جوانانی که به داعش می‌پیوندند، ملاحظه می‌کنیم. آنان هیچ کاری که اهتمام آنها به بنا کردن دولت اسلامی را نشان دهد، انجام نمی‌دهند، بلکه آنها به داعش می‌پیوندند تا جنگ کنند و بمیرند.

🔸بی بی سی عربی: آیا معتقد هستید که برخی از حرکت‌های راست افراطی مانند رفتارهای داعش است؟

🔹الیویه روآ: در مورد حرکت‌های راست‌گرایی که مروج خشونت هستند پاسخ به سوال شما مثبت است و آنان بر این عقیده هستند که ما به آخر الزمان نزدیک شده‌ایم و قیامت نزدیک است. این فکر خیلی در میان آنان رایج است. مثلا برخی از این گروه‌های راست افراطی مانند بریویک که حملات سال 2011 را در نروژ انجام داد بر این عقیده هستند که ما آخرین شانس را قبل از آخرالزمان داریم و باید دست به سلاح ببریم. همچنین شباهت‌های زیادی میان گروه‌های تروریستی اسلام‌گرا و میان کسانی که در مدرسه‌های آمریکا حمله‌های خونین می‌کنند، وجود دارد.

🔸بی بی سی عربی: در مورد سخن شما که فرمودید ما شاهد جنگ ارزش‌ها هستیم، آیا بر این باور هستید که در جامعه اروپای سکولار، به عنوان مثال فرانسه، مردم به طور کلی از دین نفرت دارند و یا فقط از اسلام متنفرند؟

🔹الیویه روآ: گروه‌های راست‌گرا معتقدند که اروپا قاره‌ای مسیحی است و اسلام وصله‌ای ناجور در اروپا است. اما این نکته را باید در نظر داشت که کسانی که خواهان نگهداری هویت «مسیحی» خود در اروپا هستند، به معنی واقعی مسیحی نیستند؛ یعنی آنها در مراسم‌ها شرکت نمی‌کنند و بر طبق تعالیم کلیسا زندگی نمی‌کنند و ارتباط آنان با مسیحیت فقط از جهت هویتی و فرهنگی است. اما اگر ما دین را از ایمان تهی کنیم و آن را به مسئله فرهنگی صرف تقلیل دهیم با این کار دین را می‌کشیم. پاپ نیز به آنان این نکته را می‌گوید و سعی دارد تا مردم را از طریق ایمان و عشق به دین دعوت کند. از طرف دیگر، اگر ما به گروه‌های چپ، مخصوصا در فرانسه توجه کنیم، می‌بینیم که آنها مخالف دین هستند، زیرا اصولا این گروه‌ها بر اساس مخالفت با کلیسا شکل گرفتند. از منظر این چپ‌گراها، اسلام آخرین ظهور و تجسید دین است که باید بر آن پیروز شد.

پایان

@dolatedin
🔻از جمله برجسته‌ترین ویژگی‌های دولت جدید #افغانستان:

🔹شامل 14 مقام از مقامات اولین حکومت #طالبان است.

🔸شامل 12 مقام از نسل دوم طالبان است.

🔹4 عضو دولت از زندانیان سابق گوانتانامو هستند (از گروه 5 نفره‌ای که اوباما آنها را دربرابر یک سرباز آمریکایی آزاد کرد).

🔸دست کم 14 نفر از 33 عضو کابینه (از جمله نخست‌وزیر) در لیست سیاه تروریسم سازمان ملل هستند.

🔹وزیر کشور در لیست فراری‌های FBI است (با جایزه‌ای 5 میلیون دلاری که دیروز به 10 میلیون افزایش یافت).

🔸همگی جز 3 تن پشتون هستند.

🔹یک وزیر و فرمانده ارتش تاجیک هستند.

🔸معاون دوم نخست‌وزیر ازبک است.

🔹هیچ نماینده‌ای از هزاره‌ها و ملیت‌های #شیعه در این دولت نیست.

🔸هیچ زنی مسئولیت ندارد.

🔹برای وزارت بهداشت مقامی معرفی نشده است.

🔸وزارت زنان حذف شده است.

🔹وزارت امر به معروف و نهی از منکر اضافه شده است.

@dolatedin
دولت دین | اندیشکده مرصاد
🔻گزارش مغرضانه رسانه سعودی از وفات آیت الله حکیم
🔹 حضور عبدالعزیز الشمری، سفیر عربستان در عراق، در مجلس عزای آیت الله سید محمد سعید حکیم که از سوی دفتر سید عمار حکیم برگزار شد.
⭕️نتایج انتخابات پارلمانی 2021 مراکش؛ حزب حاکم اسلامگرا در انتهای لیست
🔻شکست سنگین «اخوان المسلمین»؛ انتخابات مراکش تلخ‌تر از قلع و قمع تونس
🔹العرب: حزب اسلامگرای «عدالت و توسعه» در جریان انتخابات پارلمانی مراکش مقابل احزاب لیبرال شکست سختی متحمل شد و «سعدالدین عثمانی»، نخست‌وزیر و رهبر این حزب از راهیابی به پارلمان باز ماند.

🔹«عبدالوافی لفتیت»، وزیر کشور مراکش، پنج‌شنبه، 18 شهریور در نشست خبری اعلام کرد که در انتخابات پارلمانی اخیر، پس از شمارش 96 درصد آرا، حزب «تجمع ملی لیبرال‌ها» به رهبری «عزیز اخنوش»، وزیر کشاورزی و میلیاردر مراکشی، با کسب 97 کرسی از 395 کرسی پیروز انتخابات شد و حزب اخوانی «عدالت و توسعه» که از سال 2011 در قدرت بود، تنها به 12 کرسی دست یافته است.

🔹حزب لیبرال دیگر مراکش - حزب «اصالت و مدرنیته» - توانست 82 کرسی را به دست آورد و حزب محافظه‌کار استقلال نیز 78 کرسی پارلمان مراکش را از آن خود کرد.

✍️ نتایج این انتخابات چرخشی عظیم در فضای سیاسی #مراکش را نشان می‌دهد. سال 2016 و در انتخابات قبلی حزب «تجمع ملی مستقلین» فقط 37 کرسی را برد بود، در حالیکه سال 2016 حزب اسلامگرای «عدالت و توسعه» 125 کرسی را در اختیار گرفته بود.

🔹مراکش دارای نظام سلطنتی مشروطه است و پادشاه اختیارات گسترده‌ای دارد. پادشاه مراکش، نخست وزیر را از حزبی که برنده انتخابات شده انتخاب می‌کند. نخست وزیر نیز وزاریش را انتخاب کرده اما باید به تایید شاه برسد. شاه مراکش در رابطه با وزارتخانه‌های کلیدی، از جمله وزارت خارجه و وزارت دفاع، حرف آخر را می‌زند.

🔹همین قدرت سلطنتی بود که #سعدالدین_عثمانی را که در شهریورماه گذشته از عادی‌سازی روابط میان امارات و اسرائیل انتقاد می‌کرد، در دی‌ماه همان سال در کنار جرد کوشنر و مئیر بن‌شبات نشاند و مجبور به امضای بیانیه شناسایی اسرائیل کرد. همین کافی بود تا وجهه اسلامگرایی این حزب نزد بدنه مردمی آن به شدت ضربه بخورد.

🔹در پی این شکست، عبدالله #بن_کیران، دبیر کل سابق حزب عدالت و توسعه و نخست وزیر مراکش در سال‌های 2011 تا 2017، پنجشنبه در فیس‌بوک خود نوشت: «پس از اطلاع از شکست دردناکی که حزب ما در انتخابات پارلمان متحمل شد، به نظر من در این شرایط دشوار باید دبیرکل مسئولیت این شکست را بر عهده گیرد و استعفای خود را از رهبری حزب ارائه دهد».

🔹این شکست ضربه سنگین دیگری به وجهه سیاسی #اخوان المسلمين در عرصه بین‌المللی وارد کرده و بسیاری آن را نتیجه افول اسلامگرایی در جهان عرب خواندند. اگر در ژوئیه گذشته #قیس_سعید، رئیس جمهور #تونس، با استناد به قانون اساسی پارلمان اخوانی را قلع و قمع کرد، این بار این خود مردم هستند که در انتخاباتی با مشارکتی بالاتر از گذشته، حزب اخوانی را در انتهای لیست احزاب پیروز قرار دادند.

#شکست_اسلام_سیاسی
@dolatedin
لغو ممنوعیت حجاب در مدارس ازبکستان پس از ۲۷ سال

🔹 ایکنا: دولت در #ازبکستان سرانجام پس از سال‌ها، ممنوعیت استفاده از #حجاب در مدارس را لغو کرد. اقدامی که برخی آن را تمایل دولت فعلی برای کاهش فشار‌های مذهبی بر مردم و جلوگیری از تأثیر حکومت اسلامی #طالبان بر ازبکستان می‌دانند.

#اسلام_رسمی
@dolatedin
⭕️ برشی از کتاب #اطلس_رهبران به مناسبت ۹۵ سالگی قرضاوی (۹ سپتامبر)، رهبر معنوی اخوان المسلمین

@dolatedin
🔻دولت «طالبان»؛ سیطره رجال دینی و غیبت تکنوکرات‌ها
🔹العربی الجدید: از زمانی که جنبش #طالبان در اواسط ماه گذشته کنترل شهر کابل را در دست گرفت، ادعای تشکیل یک دولت فراگیر را مطرح کرد و رایزنی‌های گسترده‌ای با جناح‌های مختلف نیز در این باره انجام داده است. این در حالی است که دولت بعدی فقط به این جنبش محدود خواهد شد!

🔹قوم #پشتون بیشترین سهم را در انتصابات داشته است، مسئولیت‌هایی همچون نخست‌وزیر، ملا حسن آخوند، و معاون وی، ملا عبدالغنی برادر، وزارت دفاع، وزارت کشور و دارایی، رئیس کل بانک مرکزی و... همگی در اختیار این قوم است!

🔹دولت موقت #افغانستان، به برخی قومیت‌ها مانند هزاره (شیعه) هیچ گونه مسئولیتی نداده و ذبیح الله مجاهد، معاون وزیر فرهنگ و اطلاعات در دولت موقت، در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران در این باره گفت: اینطور که شما فکر می‌کنید نیست و مسئولیت‌ها بر اساس نژادها و قومیت‌ها تقسیم نشده است، بلکه بیشتر جنبه‌های مهم‌تری، از جمله مقاومت در برابر اشغال در تعیین افراد لحاظ شده است!

🔹اکثر وزرای دولت طالبان از رجال دینی هستند و تکنوکرات‌ها حتی در موقعیت‌هایی مانند وزارت اطلاعات و اقتصاد و رئیس بانک مرکزی و... نیز حضور ندارند.

🔹در همان روزی که تشکیل دولت اعلام شد، اظهارات عبدالحق #حقانی وزیر آموزش عالی در طالبان در مورد دانشجویان دانشگاه‌های علمی خشم بسیاری از جوانان و روشنفکران را برانگیخت.

🔹حقانی ضمن مقایسه مطالعات در دانشگاه‌های علمی و مدارس دینی، در سخنانی گفت: افتخاری که خداوند به مردم تحصیل‌کرده در مدارس دینی در افغانستان اعطا کرد، به دانشجویان دانشگاه‌های علمی دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر اعطا نکرده است.

🔹آنچه در تشکیل دولت طالبان قابل توجه بود، عدم حضور وزیر امور زنان است، این در حالی است که طی چند روز گذشته، صحنه افغانستان شاهد تظاهرات زنان در کابل و برخی از ولایات، مانند هرات در غرب، بلخ در شمال و نیمروز در جنوب بود. آنان از «طالبان» خواستار تغییر سیاست‌های خود در قبال زنان و اجازه کار زنان در همه زمینه‌ها شده‌اند.

🔹آزادی زنان یکی از شروط کشورهای غربی برای به رسمیت شناختن دولت آینده طالبان معرفی شده است، اما به نظر می رسد که طالبان در حال حاضر آمادگی پذیرش نقش زنان در همه زمینه‌های زندگی را ندارند.

@dolatedin
Forwarded from مطالعات خلیج فارس (S R)
♨️دیپلماسی تسلیت برای نفوذ در میان شیعیان عراق!

🔺در پی درگذشت آیت‌الله سیدمحمدسعید حکیم، یکی از 4 مرجع تقلید برجسته حوزه علمیه نجف اشرف، دولت سعودی از کانال سفارتخانه این کشور در بغداد و همچنین رابطه العالم الاسلامی، درگذشت این مرجع تقلید شیعیان عراق را تسلیت گفت.

🔺این رفتار متفاوت و خارج از پروتکل سعودی‌ها در برابر حوزه‌های علمی شیعی، ریشه در تغییر سیاست سعودی در برابر عراق در ماه‌های اخیر و گسترش معنادار روابط فیمابین دوکشور، پس از روی کار آمدن دولت مصطفی الکاظمی در عراق دارد. به عبارت دقیق‌تر این تسلیت مقامات سعودی بیش از یک تسلیت عادی و طبیعی است. زیرا عمده توجه سعودی ها در سال های اخیر به اهل تسنن عراق و مناطق سنی نشین آن بوده است.

🔺اما به نظر می رسد سعودی ها پس از تغییر رویکرد در برابر حکومت و مردم عراق با توجه به جایگاه مراجع تقلید در میان شیعیان عراق و بدبینی برخی از شیعیان نسبت به رفتار سال‌های گذشته سعودی در این کشور، مسئولین سعودی را بر آن داشته تا پس از گسترش روابط با دولت عراق، اکنون با دیپلماسی تسلیت به دنبال جای پایی در میان عامه مردم شیعیان این کشور باشند.

🔺این در حالیست که سعودی ها مدتی است به دنبال حضور در شهر نجف اشرف و ارتباط با مراکز و شخصیت های شیعی این شهر از طریق افتتاح کنسولگری در این شهر هستند که هنوز دولت عراق به دلیل مخالفت برخی بزرگان نجف اشرف با این درخواست موافقت نکرده است.

🔺هرچند سعودی‌ها بیش از این نیز از این دست رفتارها داشته‌اند، که وعده ساخت ورزشگاه در بصره و بازسازی بیمارستان الخطیب بغداد، که در اثر آتش‌سوزی ویران شد، را می‌توان دو نمونه از این تلاش‌ها دانست.

🔺از سوی دیگر همزمان با تشییع پیکر این عالم شیعی، وزیر کشور سعودی وارد عراق شد و با سران این کشور دیدار کرد. دیداری که به نظر می‌رسد در راستای آماده‌سازی سفر محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی به این کشور در روزهای آینده باشد.

🔺با این حال به نظر می رسد سعودی ها مخالفین سرسختی در عراق داشته باشند که کار توسعه روابط با این کشور را برای آنان سخت و دشوار می نماید.

🔺در جریان سفر وزیر سعودی به عراق مقدمات امضای یک توافقنامه امنیتی میان دو کشور آماده شد که هادی العامری؛ رهبر جریان فتح پارلمان عراق به شدت با آن مخالفت کرد و آن را غیر قابل پذیرش، مخالف با مصلحت عراق، خطری برای امنیت کشور و ناقض امنیت ملی نامید.

🔺از سوی دیگر ابوعلی العسکری؛ مسول امنیتی گردان های حزب الله عراق نیز رسما سعودی را متهم به مدیریت باقیمانده های داعش در عراق کرد.

#عربستان
#عراق

🔹مطالعات خلیج فارس
@PGulfStudies
🔻مساجد آمریکایی «دیگ ذوب» سنت‌های اسلامی هستند
🔹مساجد آمریکایی در حال آمریکایی شدن هستند؛ این نتیجه‌گیری نویسندگان گزارش مفصلی است که برای «موسسه سیاست اجتماعی و تفاهم» انجام شده است. این گزارش که هر 10 سال یکبار برای بررسی #مساجد #آمریکا صورت می‌گیرد، نشان می‌دهد که مساجد #اهل_سنت آمریکا به طور فزاینده‌ای مخلوط‌کننده سنت‌ها هستند و مذاهب مختلف فقه اسلامی را در هم آمیخته‌اند. از بسیاری جهات این رویکرد کثرت‌گرا نشان از بازگشت به سنت #بدون_مذاهبی اسلام در دوران نخستین دارد.

🔹حتی برای مثال در مورد نقش مردان و زنان، یافته‌های گزارش حاکی از آن است که مساجد آمریکایی در حال احیای جایگاه رهبری خاصی برای زنان در مسجد هستند. به گفته این گزارش: «#رهبران مساجد آمریکایی به درکی از اسلام متکی هستند که از متن منابع بنیادین اسلام (قرآن و سنت) ریشه می‌گیرد و برای تفاسیری که به اهداف و روح قوانین اسلامی و شرایط مدرن توجه دارند، گشایش نشان می‌دهند».

🔹در بسیاری از کشورهای جهان اسلام، یک #مذهب مسلط است و در حالی که #مهاجران آمریکایی از آن کشورها این شیوه‌ها را حفظ می‌کنند، مساجد آنها اغلب سنت‌ها را با هم ترکیب می‌کنند تا بتوانند طیف وسیعی از جماعت مسلمان را جذب کنند.

🔹اصول خاص یک مذهب می‌تواند متفاوت باشد، از جزئیات مراسم نماز گرفته تا احکام مربوط به مالکیت حیوانات خانگی. پایبندی قوی به اصول یک مذهب خاص، به ویژه در جوامع مهاجر مختلط، ممکن است بخشی از جماعت دین‌داران حاضر در مسجد را خاموش کند، در حالی که یک رویکرد ترکیبی به مذاهب اجازه می‌دهد تا روندهای مختلف در زندگی روزمره مسجد با هم ترکیب شوند.

🔹احسان بگبی، مدیر تیم پژوهشی این مطالعه، می‌گوید: «به طور مشخص، من کسی را می‌شناسم که در هیئت مدیره مسجدی در آتلانتا است و احساس می‌کند باید به همه یادآوری کند که این مسجد حنفی نیست».

🔹بر اساس این مطالعه مساجد #حنفی و #شافعی بیشترین مساجد در آمریکا هستند. با این حال، مساجد #مالکی در حال افزایش هستند، به دلیل مهاجرت‌های اخیر از آفریقا و به دلیل جذب بسیاری از نوکیشان آمریکایی به تفسیر انعطاف‌پذیرتر از برخی اعمال اسلامی.

🔹در شیوه‌های سنتی اسلامی، افراد ممکن است سنت‌ها را تا حدی ترکیب کنند، اما در چند نسل گذشته، با تبدیل مساجد به نهادهای دولتی در بسیاری از کشورهای مسلمان، پایبندی به یک مذهب خاص سختگیرانه‌تر شده است.

🔹در آمریکا، عوامل متعددی احتمالاً بر رویه‌های مسجد تأثیر گذاشته است. گزارش جدید به طور خاص به مشارکت در سیاست و همچنین افزایش استفاده از زبان انگلیسی در زندگی روزمره و شیوه‌های جامعه اشاره می‌کند. در نظرسنجی موسسه در سال 2000، 53 درصد از مساجد آمریکایی از زبان انگلیسی برای خطبه جمعه استفاده می‌کردند، اما امروز این رقم 72 درصد است. در این گزارش همچنین آمده است که 51 درصد از مساجد مورد بررسی، میزبان سیاستمداری برای دیدار یا گفتگو بودند. به گفته بگبی، این سطح بالاتری از مشارکت سیاسی نسبت به کلیساهای مسیحی است.

🔹بگبی می‌گوید: «تعداد زیادی از مساجد از تلاش‌هایی مانند این نه لزوماً به دلایل سیاسی، بلکه بیشتر به این دلیل که معتقدند روابط بین مسلمانان و غیر مسلمانان را پیش می‌برند، حمایت می‌کنند. این درصد نسبتاً بالایی است و نشان‌دهنده تغییرات گفته‌شده است».

🔹این مطالعه نشان داد که تعداد زیادی از مساجد در تلاش‌های بین‌ادیانی که برای ایجاد ارتباط بین جامعه مسلمانان و اعضای دیگر گروه‌های اعتقادی طراحی شده است مشارکت دارند. در این گزارش همچنین اشاره شده است که 67 درصد از مساجد در ایالات متحده دارای زنانی هستند که در هیئت مدیره خود خدمت می‌کنند. این افزایش قابل توجهی را نسبت به نسخه‌های قبلی این گزارش نشان می‌دهد که تنها 50 درصد از مساجد در سال 2000 و 59 درصد در سال 2010 در هیئت مدیره خود زن داشتند.

🔹بگبی می‌گوید: «مساجد آمریکایی از نظر جنسیتی نسبت به مساجد جاهای دیگر یکپارچه‌تر است، مانند عدم تقسیم جداگانه بین مکان‌هایی که مردان و زنان در آن نماز می‌خوانند و (سایر اعمال)، اما این مساجد استدلال می‌کنند که این شیوه‌ها نوآوری نیست بلکه بازگشت به شیوه‌هایی است که ریشه در سنت‌های نخستین مسلمانان دارد».

✍️ ملاحظه: #دیگ_ذوب (Melting pot) اصطلاحی فرهنگی در مورد جامعه‌ای ناهمگون از لحاظ فرهنگی است که به مرور همگون می‌گردد. عناصر متفاوت فرهنگی با یک فرهنگ قالب عمومی ترکیب شده و همگی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. این اصطلاح به‌طور خاص در مورد همگن‌ شدن فرهنگی مهاجران به ایالات متحده استفاده شده‌ است.

🔹گزارش بسیار مفصل احسان بگبی در دو بخش در ژوئن و جولای گذشته منتشر شد. متن این دو بخش را می‌توانید در اینجا و اینجا ببینید.

@dolatedin
⭕️اشکال نوظهور جامعه مدنی اسلامی در آسیای میانه

🔹«بیش از ۸۵٪ مردم #آسیای_میانه خود را مسلمان می‌دانند و اکثریت قریب به اتفاق پیرو مذهب حنفی و بیش از ۱۰۰هزار نفر از پامیری‌ها در تاجیکستان شیعه اسماعیلی هستند. تقریباً ۳۰ سال پس از پایان اتحاد جماهیر شوروی، بسیاری از مردمان آسیای مرکزی، به ویژه نسل جوان، خواستار آن هستند که اسلام نقش محوری‌تری در زندگی عمومی و خصوصی ایشان ایفا کند. اما دولت‌های آسیای مرکزی رژیم‌های سکولار سختگیرانه‌ای را اتخاذ کرده و برخی فعالیتهای مذهبی را تهدیدی برای امنیت ملی قرار داده‌اند. با این وجود، بازیگران #جامعه_مدنی_اسلامی تکثیر شده‌اند و در طیف وسیعی از فعالیت‌ها، از جمله آموزش، مراقبت معنوی، ایجاد سازش، اعانه و حمایت، مشغول هستند».

✍️ شورای اروپایی همسایگی (ENC) در همکاری با جامعه جیحون برای امور آسیای میانه، چندی پیش گزارش جدید خود را پیرامون ظهور جامعه مدنی اسلامی (از جمله خیریه‌های اسلامی، مساجد، #سازمان‌های_مردم_نهاد و رسانه‌های اجتماعی) در #قرقیزستان، #قزاقستان، #تاجیکستان و #ازبکستان منتشر کرد.

👈 برای مطالعه #خلاصه_گزارش این لینک را دنبال کنید.

@dolatedin
🔻تبریک صمیمانه اتحادیه علمای مسلمان به رئیس دولت طالبان