۱۲. آیا رواج #شکسته‌نویسی در داستان‌های فارسی و مخصوصاً در فضای مجازی، باعث تباهی زبان #فارسی و ازمیان‌رفتن ارتباط ما با گذشتهٔ ادبی‌مان نمی‌شود؟

داستان‌های نویسندگانی چون #هدایت و #آل‌احمد و هوشنگ #گلشیری که در آثار خود به‌فراوانی از صورت‌های شکسته استفاده کرده‌اند، بخشی جدایی‌ناپذیر از #ادبیات ماست و همان طور که این آثار باعث از رواج افتادن مطالعهٔ اشعار #رودکی و #فردوسی و #مولانا و #سعدی و #حافظ نشده‌اند، فارسی شکسته نیز که خود بخشی از زبان فارسی امروز است، مطلقاً نه باعث تباهی زبان فارسی و نه باعث فراموش‌شدن آثار گذشتگان می‌شود.

تعداد صورت‌های #شکسته به‌قدری اندک است که تقريباً كل موارد قاعده‌مند و غيرقاعده‌مند آن را می‌توان در همین کتاب کوچک مشاهده کرد. بدیهی است که چنین قطرات اندکی هرگز نمی‌تواند لطمه‌ای به اقیانوسی همچون #زبان_فارسی بزند!

نکته‌ای که مخالفان شکسته‌نویسی مطلقاً بدان توجه نمی‌کنند، این است که آنچه باعث #تحول_زبان می‌شود، تغییر در ساختارهای صرفی‌نحوی زبان است و نه تغییرات اندک در صورت‌های تلفظی و حتی واژگانی. مثلاً زبان فارسی پس از اسلام و تحت‌تأثیر #زبان_عربی دچار تغییرات بسیاری در حوزهٔ تلفظ و مخصوصاً در حوزهٔ واژگان خود شد؛ به‌حدی که امروزه بیش از ۶۰درصد از لغات فارسی ریشه‌ای #عربی دارند؛ اما ساختار صرفی‌نحوی این زبان تغییر چندانی نکرد و به همین دلیل نیز این زبان فارسی باقی ماند و مبدل به عربی نشد.

کسانی که از وحشت #تغییر زبان فارسی، نویسندگان را ترغیب به استفاده از #نحو_گفتاری و دوری‌جستن از صورت‌های شکسته می‌کنند، در واقع ندانسته آنان را به‌سمت ایجاد تغییراتی هرچه عمیق‌تر و وسیع‌تر در زبان هدایت می‌کنند!

به مثال ساده‌ای در این زمینه توجه شود: جملهٔ «ما به تهران رفتیم» در #فارسی_گفتاری مبدل می‌شود به «ما رفتیم تهرون.» آنچه باعت تغییر زبان می‌شود، نه مطلقاً تبدیل «تهران» به «تهرون»، بلکه #حذف #حرف_اضافهٔ متمم‌نمای به، و #حرکت متمم بدون #حرف_نشانه (تهران) به پایان جمله، و از همه مهم‌تر، تغییر محل #فعل از موقعیت پس از متمم به موقعیت پیش از #متمم است.

اما نکتهٔ دیگری که باید بدان توجه داشت، این است که اصولاً تغییر در ذات زبان نهفته است و وحشت از تغيير و ایستادگی در مقابل آن، به شدیدترشدن هرچه بیشتر #دوزبان‌گونگی می‌انجامد. ما برای حفظ #ارتباط با گذشته ادبی‌مان لزوماً نباید مانع از تغییر #زبان_رسمی بشویم؛ زیرا این عمل به دوزبان‌گونگی دامن می‌زند؛ بلکه باید از یک سو، #نظام_آموزشی خود را وادار به عرضهٔ هرچه بیشتر ادبیات فارسی در مدارس و دانشگاه‌های کشور کنیم و از سوی دیگر، به‌طرق گوناگون، جوانان را به مطالعهٔ هرچه بیشتر این آثار ترغیب و علاقه‌مند سازیم.

امید طبیب‌زاده، فارسی شکسته؛ دستورخط و فرهنگ املایی، ص۱۸ و ۱۹.

❇️ مهلت ارسال آثار برای جشنواره ترجمه ادبی ترجمیک تا ۱۴ اردیبهشت تمدید شد.

✅ در زبان‌های #فارسی، #انگلیسی و #عربی در دو بخش نثر و شعر

🥇جایزه ۳۰ میلیون ریالی برای نفرات برتر و چاپ اثر آنان در مجله بخارا

مطالب مرتبط به جشنواره را در اینستاگرام ترجمیک ببینید:

📱اینستاگرام ترجمیک

🔗 جشنواره ترجمه ادبی


@tarjomic
@tarjomic
@tarjomic

خیلی‌ها فکر می‌کنند که عرب‌ها نمی‌توانند واج‌های «پ»، «چ»، «ژ»، و «گ» را تلفظ کنند.
این تصور اشتباه است. عرب‌ها می‌توانند این واج‌ها را تلفظ کنند و سه واجِ «چ»، «ژ»، و «گ» در لهجه‌های گوناگونِ زبانِ عربی به‌وفور شنیده می‌شوند.
اما این چهار حرفِ «پ»، «چ»، «ژ»، و «گ» در الف‌بای رسمیِ عربی جایی ندارند.
در خطِ عربی، واجِ «پ» را با «ب» و واجِ «چ» را با «تش» نشان می‌دهند. مثلاً عرب‌ها نامِ چارلی چاپلین را تشارلي تشابلن می‌نویسند.
نوام چامسکی را نُعوم تشومسکی می‌نویسند.
گوگل را جوجل می‌نویسند.
گوگول را غوغول می‌نویسند.
هنگ‌کنگ را هونغ کونغ می‌نویسند.
پوپر را بوبر می‌نویسند.
ژان والژان را جان فالجان می‌نویسند.
پژو را بیجو می‌نویسند.
پابلو پیکاسو را بابلو بیکاسو می‌نویسند.
چرچیل را تشرشل می‌نویسند.
چچن را الشیشان می‌نویسند.
چه گِوارا را تشي جیفارا می‌نویسند.

#عربی

واژۀ بخت، به معنیِ اقبال و شانس، از فارسی به عربی رفته و عرب‌ها از آن دو صفتِ بَخیت و مَبخوت را ساخته‌اند، به معنیِ خوش‌اقبال و خوش‌شانس.

#واژه‌شناسی
#عربی

عرب‌ها واژۀ فارسیِ شمع‌دان را با املا و تلفظِ شَمعَدان واردِ زبانِ خود کرده و به سه صورت جمع بسته‌اند:
شَمعَدانات، شَماعِد، شَماعِدین.

#عربی

واژه‌های فارسی در عربی، گردآوردۀ بهروز صفرزاده، در وب‌گاهِ فارسی‌گاه.
https://www.farsigah.com/?p=1025

#عربی

چند واژه و اصطلاحِ عربیِ جالب (۱)

اِستِفراق: آفریقاشناسی.

مُستَفرِق: آفریقاشناس.

أنتَ تاجُ رأسِنا: تو تاجِ سرِ مایی.

بِناءُ الأَجسام: بدن‌سازی.

بَهلَوان: بندباز؛ آکروبات.

بَیتُ القَلَم: جاخودکاری.

تَباوُس/ مُباوَسَة: هم‌دیگر را بوسیدن.

تشادور: چادر.

تُفًّا لَکَ: تُف به روت!

تَنبَلَ یُتَنبِلُ تَنبَلَةً: تنبلی کرد.

عِلمُ الأَجِنَّة: جنین‌شناسی.

عِندَما یَبیضُ الدّیکُ: وقتی خروس تخم بذاره؛ وقتِ گلِ نی.

مُتَرجِمٌ فوريٌّ: مترجمِ هم‌زمان.

#عربی

چند واژه و اصطلاحِ عربیِ جالب (۲)

أَرادَ أَنْ یَجبُرَها فَزادَها کَسرًا: اومد ابروش‌و درست کنه، زد چشمش‌و کور کرد.

أَقولُ لَهُ ثورٌ یَقولُ اُحلُبْهُ: می‌گم نره، می‌گه بدوش.

ثَقیلُ الدّمِ: گوشت‌تلخ.

ما أَثقَلَ دَمَهُ!: چه‌قدر گوشت‌تلخه!

ثُلاثيّ الأَجِنّةِ: سه‌قلو.

في أَيّ جَحیمٍ أَنتَ؟: کدوم گوری هستی؟

مِثلَ الثّورِ الأَبلَقِ: مثِ گاوِ پیشونی‌سفید.

#عربی

خیلی‌ها فکر می‌کنند که عرب‌ها نمی‌توانند واج‌های «پ»، «چ»، «ژ»، و «گ» را تلفظ کنند.
این تصور اشتباه است. عرب‌ها می‌توانند این واج‌ها را تلفظ کنند و سه واجِ «چ»، «ژ»، و «گ» در لهجه‌های گوناگونِ زبانِ عربی به‌وفور شنیده می‌شوند.
اما این چهار حرفِ «پ»، «چ»، «ژ»، و «گ» در الف‌بای رسمیِ عربی جایی ندارند.
در خطِ عربی، واجِ «پ» را با «ب» و واجِ «چ» را با «تش» نشان می‌دهند. مثلاً عرب‌ها نامِ چارلی چاپلین را تشارلي تشابلن می‌نویسند.
نوام چامسکی را نُعوم تشومسکی می‌نویسند.
گوگل را جوجل می‌نویسند.
گوگول را غوغول می‌نویسند.
هنگ‌کنگ را هونغ کونغ می‌نویسند.
پوپر را بوبر می‌نویسند.
ژان والژان را جان فالجان می‌نویسند.
پژو را بیجو می‌نویسند.
پابلو پیکاسو را بابلو بیکاسو می‌نویسند.
چرچیل را تشرشل می‌نویسند.
چچن را الشیشان می‌نویسند.
چه گِوارا را تشي جیفارا می‌نویسند.

#عربی

چند واژه و اصطلاحِ عربیِ جالب (۲)

أَرادَ أَنْ یَجبُرَها فَزادَها کَسرًا: اومد ابروش‌و درست کنه، زد چشمش‌و کور کرد.

أَقولُ لَهُ ثورٌ یَقولُ اُحلُبْهُ: می‌گم نره، می‌گه بدوش.

ثَقیلُ الدّمِ: گوشت‌تلخ.

ما أَثقَلَ دَمَهُ!: چه‌قدر گوشت‌تلخه!

ثُلاثيّ الأَجِنّةِ: سه‌قلو.

في أَيّ جَحیمٍ أَنتَ؟: کدوم گوری هستی؟

مِثلَ الثّورِ الأَبلَقِ: مثِ گاوِ پیشونی‌سفید.

#عربی

خیلی‌ها فکر می‌کنند که عرب‌ها نمی‌توانند واج‌های «پ»، «چ»، «ژ»، و «گ» را تلفظ کنند.
این تصور اشتباه است. عرب‌ها می‌توانند این واج‌ها را تلفظ کنند و سه واجِ «چ»، «ژ»، و «گ» در لهجه‌های گوناگونِ زبانِ عربی به‌وفور شنیده می‌شوند.
اما این چهار حرفِ «پ»، «چ»، «ژ»، و «گ» در الف‌بای رسمیِ عربی جایی ندارند.
در خطِ عربی، واجِ «پ» را با «ب» و واجِ «چ» را با «تش» نشان می‌دهند. مثلاً عرب‌ها نامِ چارلی چاپلین را تشارلي تشابلن می‌نویسند.
نوام چامسکی را نُعوم تشومسکی می‌نویسند.
گوگل را جوجل می‌نویسند.
گوگول را غوغول می‌نویسند.
هنگ‌کنگ را هونغ کونغ می‌نویسند.
پوپر را بوبر می‌نویسند.
ژان والژان را جان فالجان می‌نویسند.
پژو را بیجو می‌نویسند.
پابلو پیکاسو را بابلو بیکاسو می‌نویسند.
چرچیل را تشرشل می‌نویسند.
چچن را الشیشان می‌نویسند.
چه گِوارا را تشي جیفارا می‌نویسند.

#عربی

چند واژه و اصطلاحِ عربیِ جالب (۲)

أَرادَ أَنْ یَجبُرَها فَزادَها کَسرًا: اومد ابروش‌و درست کنه، زد چشمش‌و کور کرد.

أَقولُ لَهُ ثورٌ یَقولُ اُحلُبْهُ: می‌گم نره، می‌گه بدوش.

ثَقیلُ الدّمِ: گوشت‌تلخ.

ما أَثقَلَ دَمَهُ!: چه‌قدر گوشت‌تلخه!

ثُلاثيّ الأَجِنّةِ: سه‌قلو.

في أَيّ جَحیمٍ أَنتَ؟: کدوم گوری هستی؟

مِثلَ الثّورِ الأَبلَقِ: مثِ گاوِ پیشونی‌سفید.

#عربی

واژۀ بخت، به معنیِ اقبال و شانس، از فارسی به عربی رفته و عرب‌ها از آن دو صفتِ بَخیت و مَبخوت را ساخته‌اند، به معنیِ خوش‌اقبال و خوش‌شانس.

#واژه‌شناسی
#عربی

خیلی‌ها فکر می‌کنند که عرب‌ها نمی‌توانند واج‌های «پ»، «چ»، «ژ»، و «گ» را تلفظ کنند.
این تصور اشتباه است. عرب‌ها می‌توانند این واج‌ها را تلفظ کنند و سه واجِ «چ»، «ژ»، و «گ» در لهجه‌های گوناگونِ زبانِ عربی به‌وفور شنیده می‌شوند.
اما این چهار حرفِ «پ»، «چ»، «ژ»، و «گ» در الف‌بای رسمیِ عربی جایی ندارند.
در خطِ عربی، واجِ «پ» را با «ب» و واجِ «چ» را با «تش» نشان می‌دهند. مثلاً عرب‌ها نامِ چارلی چاپلین را تشارلي تشابلن می‌نویسند.
نوام چامسکی را نُعوم تشومسکی می‌نویسند.
گوگل را جوجل می‌نویسند.
گوگول را غوغول می‌نویسند.
هنگ‌کنگ را هونغ کونغ می‌نویسند.
پوپر را بوبر می‌نویسند.
ژان والژان را جان فالجان می‌نویسند.
پژو را بیجو می‌نویسند.
پابلو پیکاسو را بابلو بیکاسو می‌نویسند.
چرچیل را تشرشل می‌نویسند.
چچن را الشیشان می‌نویسند.
چه گِوارا را تشي جیفارا می‌نویسند.

#عربی